Sex þúsund manna dauðasveit gegn litlum fugli

Jón Sigurðsson	Myntráð	Kanadadalur	Icesave-vextir	NEI við ESB	XXX
Stjórnarskráin	Fjárframlög	Veðurfar	Sunni-Islam	Evrópuvaktin	XXX

  

 

Samstaða þjóðar    NATIONAL UNITY COALITION                                                               Baráttusamtök fyrir sjálfstæðu ríki á Íslandi og fullveldisréttindum almennings.    Stöndum vörð um Stjórnarskrá Lýðveldisins.

 

 

Sex þúsund manna dauðasveit gegn litlum fugli.

Fyrst birt í Morgunblaðinu 13. apríl 2017.

Ole Anton Bieltvedt.

Eins og allir vita er rjúpan fallegur, skaðlaus og varnarlaus lítill fugl, sem auðgar og skreytir Íslenzkt lífríki. Rjúpan er lykiltegund í Íslenzku vistkerfi og einn einkennisfugla Íslenzkrar náttúru. Ég hygg að flestir sem láta sér annt um Íslenzkt dýralíf, Íslenzka náttúru og Íslenzkt umhverfi elski þessa litlu, fallegu og friðsælu lífveru, sem prýðir og gleður með fegurð sinni og líflegu korri.

Þróaðir lifnaðarhættir.

Karrinn helgar sér óðal í lok apríl og 2-3 vikum síðar veljast hæna og karri saman. Ef bæði lifa bindast þau böndum saman alla ævi. Rjúpan er því »einkvænisdýr«. Óðal karrans verður þeirra sameiginlega heimili svo lengi sem bæði lifa og karri getur varið óðal sitt. Við eðlilegar aðstæður getur hænan orpið allt að 12 eggjum. Meðalvarp hér á Íslandi er hins vegar aðeins 6-7 ungar, sem gæti verið vísbending um hversu illa er búið að þrengja að rjúpnastofninum. Meðan ungarnir eru að vaxa úr grasi dvelst karrinn í nánd við hreiðrið og gætir hænu og unga. Báðir foreldrar afla fæðu og fóðra ungana saman.

Hörð lífsbarátta – snjóhús á veturna.

Fæðuleit er oftast tiltölulega einföld á sumrin, en rjúpan lifir aðallega á rjúpnalaufi, krækilyngi, bláberjalyngi, birki og grasvíði. Þegar haustar og vetrar verður lífsbarátta rjúpunnar hins vegar oft hörð, einkum í harðæri og miklum snjóavetrum. Til marks um gáfnafar og þroska rjúpunnar má nefna að á vetrum byggja þær 5-15 saman snjóhús, þar sem þær dvelja að mestu yfir daginn. Að þessum snjóhúsum eru yfirleitt um hálfs metra göng. Í morgunsárið fara þær af stað í fæðisleit, sem oftast er hópvinna. Það er því langt í frá að rjúpan sé „skynlaus skepna“, sem reyndar er algjört öfugmæli, sem ekki á við um neitt dýr.

Elt og ofsótt – hvergi griðland.

Rjúpan hefur verið elt, ofsótt og drepin í gegnum tíðina, framan af af þörf, í harðbýlu landi, en þessi þörf er ekki lengur til staðar. Nú flokkast rjúpnadráp undir tómstundagaman og skemmtun, jafnvel sport. Í mín eyru er orðið »sport« yfir að elta, ofsækja, limlesta og níða niður saklausar og varnarlausar lífverur, sem ekkert hafa til saka unnið, óheyrilegt. Náttúran hefur gefið rjúpunni að hluta til þrjá fjaðurhami á ári, til að verjast erkifjandanum, manninum, en það dugar skammt. Rjúpnaveiðimenn eru vopnaðir nýjustu sjónaukum og sjálfvirkum haglabyssum – marghlæðum – og er rjúpunni vart undankomu auðið, þegar dauðasveitirnar, yfirleitt um 6.000 blóðþyrstir veiðimenn, fara af stað, þegar veiðitímabil hefst.

Stofninn varla sjálfbær.

Í viðtali Morgunblaðsins við Ólaf K. Nielsson, rjúpnasérfræðing Náttúrufræðistofnunar, 19. september sl. kemur fram að rjúpnastofninn sé mjög lítill, varla sjálfbær. Viðurkennir Ólafur að viðkoman hafi verið mjög slök síðustu 10-12 ár, eða frá um 2005. Er ljóst að varpstofninn er kominn niður undir 100.000 fugla, sem er aðeins brot af því sem var á árum áður. Þrátt fyrir þetta vafasama ástand stofnsins var enn leyft að drepa 40.000 fugla á síðasta veiðitímabili. Hvað gekk umhverfis- og auðlindaráðuneytinu til með því? Of mörg atkvæði í húfi?

Nánast búið að útrýma rjúpunni árið 2002.

Loks var ákveðið að friða blessað dýrið 2002. Eitt af því sem hafði vafizt fyrir þeim sérfræðingum sem málinu stýrðu var það sem kallað er »veiðiafföll«. Hér er að mestu um það að ræða að veiðimenn skjóta á fljúgandi fugla, sem eru að reyna að forða sér, limlesta þá og særa, án þess að drepa þá endanlega, og geta þessi blessuðu limlestu og dauðsærðu dýr komið sér undan, til þess eins þó að kveljast til dauða, fjarri veiðimanni. Er greinilegt að tugþúsundir fugla hafa verið níddir til dauða með þessum ömurlega hætti ár hvert, en nú liggur fyrir að þessi »veiðiafföll«, sem frekar mætti kalla níðdráp, hafi numið allt að 40%. 2005 virðast stjórnvöld ekki hafa staðizt þrýsting blóðþyrstra veiðimanna lengur, og aftur fór dauðasveitin af stað.

Rjúpan fái grið.

Fáar verur hafa verið ofsóttar og hrelldar, meiddar og níddar til dauða á Íslandi í sama mæli og blessuð rjúpan. Það er mál til komið að fuglinn fagri og friðsæli, sem er lykiltegund í Íslenzku vistkerfi og prýðir það og skreytir, fái grið og frið. Ég og þúsundir dýra- og rjúpnavina setjum traust okkar á nýjan, bjartan og djarfan umhverfis- og auðlindaráðherra, Björtu Ólafsdóttur, með þessa löngu tímabæru og réttu friðunarákvörðun.