Fyrir smáríki eins og Ísland er myntráð hið mesta heillaráð

Jón Sigurðsson	Myntráð	Kanadadalur	Icesave-vextir	NEI við ESB	XXX
Stjórnarskráin	Fjárframlög	Veðurfar	Sunni-Islam	Evrópuvaktin	XXX

  

 

Samstaða þjóðar    NATIONAL UNITY COALITION                                                               Baráttusamtök fyrir sjálfstæðu ríki á Íslandi og fullveldisréttindum almennings.    Stöndum vörð um Stjórnarskrá Lýðveldisins.

 

 

Fyrir smáríki eins og Ísland er myntráð hið mesta heillaráð.

Fyrst birt í Morgunblaðinu 20. október 2016.

Loftur Altice Þorsteinsson.

Peningastefna ríkja er eitt mikilvægasta tæki þeirra til að tryggja stöðugleika og stuðla að hagveksti. Svo undarlegt sem það er þá er staðreyndin sú, að valdastéttin á Íslandi hefur engan áhuga á að ná slíkum markmiðum. Eðlileg afleiðing þessa áhugaleysis er fullkominn þumbaraháttur um peningastefnu landsins – markvisst er umræðu um þetta mikilvæga mál beint að aukaatriðum, málefnalegum ábendingum er engu sinnt og venjulegustu viðbrögðin eru heimskulegur útúrsnúningur.

Seðlabankinn er sníkjudýr á hagkerfi Íslands.

Í September 2012 gaf Seðlabankinn út skýrslu, undir nafninu: »Valkostir Íslands í gjaldmiðils- og gengismálum«. Þrátt fyrir ólund Seðlabankans varð ekki komist hjá, að leiða í ljós afgerandi kosti fastgengis undir stjórn myntráðs. Hins vegar hafði valdastéttin engan áhuga á vitrænni umræðu um nýgja peningastefnu og Sigmundar-stjórnin hafnaði afdráttarlaust að kanna kosti fastgengis, með stjórnarsáttmálanum frá 22. maí 2013.

Staðreyndin er sú, að Seðlabankanum er ekki treystandi að gera heiðarlega úttekt á peningastefnu fyrir þjóðina. Ástæðan er auðvitað sú að Seðlabankinn er gamaldags ríkisstofnun, sem hangir fast á ríkis-spenanum. Við upptöku fastgengis, hvort sem væri í formi Dollaravæðingar eða undir stjórn myntráðs, yrði Seðlabankinn lagður niður. Seðlabankinn er sníkjudýr á hagkerfi landsins, sem sjálft mælir sér blóðskammtana.

Sjálftaka Seðlabankans skeður þannig, að hann framleiðir verðbólgu með stýrivöxtum. Afleiðing verðbólgunnar er aukið peningamagn í umferð og aukningin kemur fram sem svonefndur myntsláttu-hagnaður hjá bankanum. Það hefur vakið furðu margra, að Seðlabankinn hefur ákveðið verðbólgumarkmið, sem frá 2001 hefur verið 2,5%. Með verbólgumarkmiðinu er verið að tryggja Seðlabankanum rúmar og stöðugar tekjur, enda hefur það markmið forgang hjá bankanum.

Í lok árs 2014 námu útgefnir peningar Seðlabankans um 50 milljörðum króna. Í 2,5% verðbólgu næmi árleg aukning peningamagns 1,25 milljörðum króna, sem Seðlabankinn tæki til sín í formi myntsláttu-hagnaðar. Hins vegar var aukning peningamagns 2015 um 5,7 milljarðar króna – dágóður fengur. Til samanburðar má nefna að 2015 voru rekstrargjöld Seðlabankans um 5,0 milljarðar króna.

Fastgengi er forsenda efnahagslegs stöðugleika.

Kostir fastgengis undir stjórn myntráðs eru fjölmargir, auk þess léttis að geta lagt niður gamaldags ríkisstofnun eins og Seðlabankann. Hér má til dæmis nefna: lága vexti, enga verðtryggingu, lága verðbólgu og gjldmiðil sem heldur verðgildi gagnvart útlendum gjaldmiðlum. Af hverju ætli það sé að valdastéttin neitar að hugleiða upptöku myntráðs? Getur verið að Reglubundin peningastefna (Rule Bound Monetary Policy) sem tryggir fastgengi sé of heiðarlegt og of hagkvæmt fyrirkomulag, til að þóknist valdastéttinni?

Fjarstæðukenndum rökum er gjarnan varpað fram til að hindra alvöru umræðu um myntráð. Eitt sem oft heyrist er að það sé kosnaðarsamt að koma á fót myntráði. Staðreyndin er sú, að einungis um 40% af núverandi hreinum eignum Seðlabankans nægja til að stofna myntráð með fullum tryggingum, um alla framtíð. Kalla þarf inn útistandandi krónur Seðlabankans, sem nema um 60 milljörðum, en þess utan er ekki þörf að leggja myntráðinu til neitt fjármagn. Myntráðið stundar hvorki lánveitingar, né aðra áhættusama starfsemi – eina verkefni myntráðs er að skipta á milli stoðmyntar og eigin gjaldmiðils.

Þessi einfalda starfsemi tryggir að myntráð getur ekki komist í neinar fjárhagskröggur. Sjóður myntráðsins nægir alltaf til að greiða fyrir útistandandi peningamagn. Þeirri lygasögu var komið á kreik, að Argentína hafi haft myntráð sem ekki hafi staðist álagið. Sannleikurinn er sá að seðlabanki Argentínu var nefndur myntráð, en hann uppfyllti nær engar þær formkröfur sem gerðar eru til alvöru myntráðs. Ekki ætti að vera erfitt að skilja, að myntráð er tæknilegt fyrirkomulag peningaútgáfu, sem er einskis virði ef reglunum er ekki fylgt.

Myntráð er öruggt tæki til að halda efnahagslegum stöðugleika.

Vert er að geta þess að fjölmörg ríki í Evrópu hafa tímabundið tekið í notkun myntráð, til að ná efnahagslegum skilyrðum sem Evrópusambandið setur fyrir inngöngu. Í öllum tilvikum hafa menn uppskorið eins og vonir voru bundnar við - verðbólga hefur nær horfið og efnahagslegt jafnvægi náðst. Gjaldmiðlarnir sem engin vildi áður líta við, náðu sama styrk og stoðmyntir þeirra – raunar getur ekkert farið úrskeiðis hjá myntráði þegar heiðarleiki valdamanna er fyrir hendi.

Þótt svo vilji til, að á undanförnum árum hafi fastgengi undir stjórn myntráðs verið liður í inngöngu ríkja í Evrópusambandið, er það á engan hátt forsenda fyrir upptöku myntráðs á Íslandi. Þeir fjölmörgu efnahagslegu kostir sem beint leiða af upptöku myntráðs, eru sérstaklega eftirsóknarverðir fyrir þjóðir sem vilja halda sjálfstæði sínu um langa framtíð. Fyrir liggur eindreginn vilji flestra Íslendinga, að styrkja sjálfstæði Lýðveldisins og ekkert getur gagnast þjóðinni betur en sá efnahagslegi stöðugleiki sem fastgengi undir stjórn myntráðs tryggir.