Utanríkis­stefna Íslands í víðara samhengi - endurskoðun aðildar að EES

Jón Sigurðsson	Myntráð	Kanadadalur	Icesave-vextir	NEI við ESB	Icesave-vextir
Stjórnarskráin	Fjárframlög	Vinstrivaktin	Samtök fullveldis	Evrópuvaktin	Heimssýn

  

  

Samstaða þjóðar    NATIONAL UNITY COALITION                                                               Baráttusamtök fyrir sjálfstæðu ríki á Íslandi og fullveldisréttindum almennings.    Stöndum vörð um Stjórnarskrá Lýðveldisins.

 

Utanríkisstefna Íslands í víðara samhengi - endurskoðun aðildar að EES.

Fyrst birt hjá Evrópuvaktinni 11. júlí  2011.

   

Víglundur Þorsteinsson.

Ég hef aðeins verið að velta því fyrir mér hvort ekki sé orðið meir en tímabært að víkka umræðuna um Evrópumálin út og fjalla um utanríkismálastefnu okkar Íslendinga á 21. öld í víðara samhengi. Nokkrir tilburðir hafa verið til þessa hjá ykkur með umræðum um norðurslóðastefnu okkar og nauðsyn þess að þar verði mörkuð skýr stefna. Reyndar eigið þið öflugan bandamann í þeirri umræðu sem er forseti landsins Ólafur Ragnar Grímsson . Hann og þið reyndar líka hafið vakið athygli á nauðsyn þess að efla áherslur á samskipti við hin nýju stóru viðskiptaveldi í Asíu svo sem Kína og Indland og reyndar fleiri ríki austur þar.

Í því sambandi er vert að muna eftir því að þrátt fyrir að EES samningurinn hafi verið allt í öllu í okkar utanríkisviðskiptum í 20 ár hefur EFTA stoðin ekki látið deigan síga því EFTA hefur víkkað út fríverzlunarsamninga sína jafnt og þétt undir forystu Sviss þannig að í gegnum EFTA njótum við Íslendingar nú fríverzlunar við lönd utan EES svæðisins sem hafa 440 milljónir íbúa. Þá á EFTA í viðræðum í dag um fríverzlun við ýmis lönd þar á meðal Indland og Rússland. Þessi fríverzlun myndi skaðast við inngöngu í tollabandalag Evrópusambandsins og ytri tollar ESB leggjast á innflutning frá löndum utan ESB.

Evrópusamband Rómarsáttmálans með neitunarvaldi einstakra ríkja er ekki lengur til eftir að Lissabon sáttmálinn tók gildi. Fyrir okkur Íslendinga skiptir það grundvallarmáli við mat á því hvort aðild komi til greina. Sérstaklega kollvarpar sú breyting þeirri vernd sem ýmsir töldu felast í reglunni um hlutfallslegan stöðugleika. Með neitunarvaldi hefðum við sem aðildarþjóð geta varið okkar hagsmuni samkvæmt reglunni en eftir staðfestingu Lissabon sáttmálans er hún ein af þeim fjölmörgu reglum sem í framtíðinni verða ráðnar með afli atkvæða.

Umræðan um Evruland og þörfin á enn frekari samruna en Lissabon sáttmálinn stefndi að gerir nú ráð fyrir samræmdri og væntanlega sameiginlegri skattheimtu og fjárlögum í einhverjum búningi .Þessi stefna sem er í mótun er skýr áminning um að stjórnmálamenn stærstu og áhrifaríkustu ríkjanna stefna leynt og ljóst að Evrópsku ríkjabandalagi til að treysta grunn Evrulands sér til verndar. Við þessar aðstæður tel ég það glópsku af okkar hálfu að reyna samning um aðild að Evrópusambandinu. Sambandi sem nú er væntanlega í hraðari þróun til Evrópsks ríkis en nokkuru sinni fyrr. Því er nauðsynlegt að endurmeta okkar stöðu frá grunni.

Ein af meginröksemdum aðildarsinna hefur hingað til verið kosturinn sem talinn var fólginn í því að geta tekið upp Evru. Hún átti að færa stöðugleika og lága vexti og tryggja „SÆLUNA Í EVRUSKJÓLKVÍUM “. Allir sem vilja sjá og heyra skilja að þessi sýn var tálsýn eins og reyndar EVRAN sjálf í núverandi búningi. Aðild okkar að Evrubandalagi sem enginn veit enn hvernig verður í framtíðinni getur því ekki með nokkru móti réttlætt aðildarsamning okkar í dag.

Það sem umræðan um vandann í Evrulandi hefur afhjúpað skýrt og afdráttarlaust er að Evrópusambandið er hagsmunabandalag Frakka og Þjóðverja og þeir ráða för í öllum meginatriðum. Ágætar greinar Tómasar Inga Olrich í Mogga að undanförnu og leiðari Björns á Evrópuvaktinni frá 9.07 undirstrika þetta rækilega. Við þessar aðstæður tel ég skynsamlegt að við Íslendingar endurmetum okkar utanríkisstefnu og reynum að greina okkar framtíðahagsmuni hlutlægt og yfirvegað. Tollabandalag Evrópusambandsins er ekki endilega besti kostur okkar í viðskiptum og getur jafnvel valdið talsverðum búsifjum í innlendum iðnaði hvort heldur er útflutningsiðnaði sem heimamarkaðgreinum.

Hér að ofan nefndi ég að ekkert skjól væri lengur í reglunni um hlutfallslegan stöðugleika fyrir sjávarútveginn eftir Lissabon-sáttmálann. Útgáfa Bændasamtakanna á greinargerð Stefáns Más Stefánssonar prófessors um landbúnaðarpóltík ESB undirstrikar sömuleiðis að „heimskautalandbúnaðurinn þe. finnska leiðin “ er ekki það skjól sem reynt hefur verið að telja okkur trú um. Það er athyglisvert að virða þessi mál nú og bera saman við þá vinnu sem áður var unnin hér á landi til undirbúnings EFTA aðildar og síðar inngöngunni í EES.

EFTA undirbúningnum kynntist ég ekki fyrr en eftir inngöngu sem stjórnarmaður í FIÍ við eftirfylgni hinna svokölluðu EFTA loforða sem iðnaðinum voru gefin. Undirbúninginn að EES samningnum þekki ég hinsvegar mjög vel sem þáverandi formaður FIÍ sem lengst af var það félag sem leiddi umræðuna á vettvangi atvinnulífsins. Mér þykir augljóst af kynnum mínum af báðum þessum undirbúningsferlum að vinnan nú sé miklu lakari en sú rýnivinna sem unnin var við EFTA aðildina og EES samninginn og munar þar svo miklu að jafna verður til ábyrgðarleysis.

Þar tel ég að öll umræðan um kosti EVRU aðildar sé yfirborðskennd og fyrst og fremst rekin sem trúboð en ekki á miklum rökum reist. Hér á landi hefur í raun aldrei verið unnin nein alvöru greiningarvinna um það hvort hinar hagrænu stoðir Evrunnar séu eitthvað sem henti okkar atvinnuvegum. Það er það sem öllu skiptir.

Vandamálin í Evrulandi í dag hafa afhjúpað stóru blekkinguna um að Evra tryggi stöðugleika og lága vexti. Hitt er eftir að rýna hverra hagsmuna Evran og hágengispólitík ECB [Seðlabanka Evrópu] gætir fyrst og fremst og af hverju? Ég hvet því til þess að opin og hlutlæg umræða um öll málin hefjist nú áður en lengra er haldið og við endurmetum okkar stöðu. Þar er rétt að skoða alla kosti . Ekki eingöngu spurninguna um ESB aðild, rétt er að skoða eins og Norðmenn hvaða kostir eru í að endurskoða EES samninginn. Eða þá að kanna kosti þess að gera tvíhliða samning líkt og Sviss hefur gert.

Þá er það rétt að kanna hvort EFTA getið verið okkar framtíðarvettvangur í samskiptum við Evrópusambandið. Hugsanlega gæti aðildarlöndum EFTA fjölgað þegar flóttaríki úr Evrulandi þurfa að finna sér nýja vettvang. Úrsögn úr Schengen samstarfinu er einnig sjálfsagt að ræða vegna vandamálanna sem því hafa fylgt í skipulagðri alþjóðlegri glæpasamstarfi. Ekki yrðum við eina þjóðin um það endurmat ef marka má fréttir upp á síðkastið. Ég ætla að láta þessu skrifum lokið að sinni. Ég mun hinsvegar senda ykkur síðar í þessum mánuði pistil um mínar hugmyndir um Evruna hennar hagrænu kosti og galla og „hverjum bjöllurnar klingja“ í Evrulandi þegar hagsmunum Þýskalands er ógnað.