| Samstaša žjóšar NATIONAL UNITY COALITION Barįttusamtök fyrir sjįlfstęšu rķki į Ķslandi og fullveldisréttindum almennings. Stöndum vörš um Stjórnarskrį Lżšveldisins. |
North Korea: From Hyperinflation to Dollarazition?
Fyrst birt 17. jśnķ 2013.
Sjįlfsagt vilja ekki margir Ķslendingar višurkenna, aš margt sé lķkt meš Ķslandi og Noršur-Kóreu. Stašreyndin er samt sś aš hinn veigamikli žįttur peningastefnan (monetary policy) er sś sama ķ bįšum löndum. Ķ tķmarits-greininni hér fyrir nešan, fjallar hinn žekkti hagfręšingur Steve H. Hanke um óformlega og refsiverša Dollaravęšinu ķ Noršur-Kóreu. Greinin mun birtast ķ jślķ hefti tķmaritsins Globe Asia.
Steve nefnir mynt-breytinguna sem gerš var ķ Noršur-Kóreu 2009, žegar strikaš var yfir tvö öftustu nśllin į peninga-sešlunum. Viš gjaldmišlaskiptin var tękifęriš notaš, til aš leggja 100% aušlegšarskatt į upphęšir umfram žį upphęš sem rķkisvaldiš įkvaš aš hvert heimili fengi aš skipta į réttu gengi.
Ķslendingar muna mynt-breytinguna į įrinu 1981, žegar žvķ var logiš aš fólki aš efnahagsstjórn landsins myndi framvegis tryggja stöšugleika Krónunnar, lįga veršbólgu og aš eignabruni vęri langt aš baki. Einnig hérlendis var mynt-breytingin fólgin ķ žeirra ašgerš aš strika yfir tvö öftustu nśllin į peninga-sešlunum. Gengishruniš 2008 var aušvitaš bara einn atburšur ķ langri hörmungar-sögu Krónunnar, sem »torgreinda peningastefnan« hefur valdiš.
Aš žvķ er komiš, aš mynt-skipti žurfa aftur aš eiga sér staš į Ķslandi. Hafna veršur Flotkrónunni og taka upp fastgengi. Samtķmis er naušsynlegt aš leggja 100% aušlegšarskatt į eignir Hręgammanna, sem halda efnahagslķfi landsins ķ heljar-greipum. Steve segir svona frį mynt-breytingunni ķ Noršur-Kóreu:
»In 2009, the North Korean government attempted to address these problems by implementing a phony currency »reform« program, which it promptly bungled. The so-called reform was actually just a currency redenomination program, which arbitrarily lopped two zeros off every won note. North Koreans were given less than two weeks to exchange all of their won for new notes. And, the government set limits on the quantity of old won a family could exchange for new won. For those North Koreans who had saved a few too many won, the redenomination program was effectively a wealth tax program, too.«
Ķ öllum rķkjum žar sem fjįrmįla-spilling rķkir og hśn einkennir »torgreinda peningastefnu«, er einkenniš gengisfall, veršbólga og óstöšvandi flótti frį innlenda gjaldmišlinum. Jafnvel žótt refsingar liggi viš eins og ķ Noršur-Kóreu, leitast fólk viš aš tryggja eigur sķnar, meš skiptum innlenda sżndar-peningsins (fiat money) fyrir erlendan alvöru pening (real money). Žetta er nefnt Dollaravęšing, žótt alvöru peningurinn sé ekki Bandarķkjadalur. Um Dollaravęšinguna ķ Noršur-Kóreu segir Steve:
»This confirms that North Korea is experiencing a phenomenon that goes hand-in-glove with elevated inflation »spontaneous dollarization«. This phenomenon of voluntarily dumping the domestic currency in favour of a stable foreign currency (not necessarily the U.S. dollar), has been wide-spread in recent years, despite the fact that Pyongyang has criminalized the circulation of foreign currencies on the black market.«
Hvaš ętla Ķslendingar aš bķša lengi eftir aš slęmt įstand verši óžolandi? Er raunverulega engin įhuga hjį stjórnvöldum aš leysa śr vanda landsmanna? Er ętlunin aš halda įfram meš Flotkrónu sem hjįlpar fjįrmįla-bröskurum aš ręna kerfisbundiš sparnaši landsmanna? Er tališ um efnahagslegan stöšugleika fullkomlega marklaust?
Loftur Altice Žorsteinsson.
|
Meginflokkur: Evrópumįl | Aukaflokkar: Stjórnmįl og samfélag, Utanrķkismįl/alžjóšamįl, Višskipti og fjįrmįl | Breytt s.d. kl. 21:18 | Facebook
«
Sķšasta fęrsla
|
Nęsta fęrsla
»